BN de Stem ging in gesprek met Esmeralda Korteweg, coach op het gebied van stress en burn-out, en GZ-psycholoog Kees Coremans uit Breda.
Even geen sociale verplichtingen tijdens de lockdown. Dit is het moment om stil te staan bij het leven. Zijn al die sociale verplichtingen nodig? Kan ik ook andere keuzes maken of stel ik dan mensen teleur?
Wij Nederlanders hebben best een drukke agenda, toch?
Korteweg: ,,We vinden nogal snel dat iets ‘moet’. Het aangeven van grenzen is niet voor iedereen zo eenvoudig. Het maar doorgaan met een volle agenda valt sommige mensen zwaar. Keuzes maken en daardoor misschien anderen teleurstellen, wordt niet zo snel gedaan.”
Coremans: ,,Voor de lockdown waren heel veel zaken onbewust automatisch gedrag. We brachten de kinderen naar school en sport, ondernamen sociale activiteiten. Normaliter zouden we nooit onze agenda zomaar leeg vegen.”
Nu is die agenda tóch leeg. Welk voordeel heeft dit?
Coremans: ,,Dit biedt mensen de kans om bewuster te ervaren wat die rust met hen doet. Nu pas merk je in wat voor snelheid wij normaal leven en zaken beleven. Ik hoor van verschillende cliënten dat er nu meer rust is waardoor ze erachter komen dat die snelheid hoger ligt dan diep van binnen wenselijk is.”
Korteweg: ,,Ook ik hoor tijdens mijn sessies met cliënten dat mensen zich er nu pas van bewust worden hoe vol de dagen waren gepland. Dat inzicht gebruiken ze om andere afspraken te maken. Moet iets echt? Kan het handiger? Ze staan er anders in en worden ook creatief in het oplossen van problemen.”
Wat voor gevoel geeft dat hen?
Korteweg: ,,In mijn praktijk hoor ik dat het een dubbel gevoel geeft. Er is ruimte voor opluchting, het even niets moeten. Tijd wordt ook anders besteed; dat moet ook wel want ons sociale kringetje dat we fysiek kunnen zien, is erg klein geworden. Dus er is qua tijd ruimte voor ontspanning en rust. Aan de andere kant geeft deze lockdown ook veel stress en angst en kunnen mensen – juist door de lege agenda – meer gaan piekeren. Er is minder leuke afleiding.”
Coremans: ,,Het confronteert mensen ook. Met zichzelf én de kwaliteit van relaties. Enerzijds positief, want ze hebben het – ook tijdens de lockdown – fijn samen. Maar anderzijds ervaren sommige mensen het ook minder positief: pfoe, wat is er nog van onze relatie over? Het zet mensen stil bij de situatie. Hoe zijn de kaarten geschud?”
Kortweg: ,,Er is ook veel verdriet natuurlijk. We mogen niet naar onze ouders of naar familie. Misschien voelde dat ooit als een verplichting. Nu ervaren we hoe intens het gemis is als je niet gewoon even op bezoek kunt. Het weggevallen van het woord ‘verplichting’ geeft ruimte en opluchting.”
Wat doet verplichting met ons?
Korteweg: ,,Zodra iets moet, al is het van jezelf, verlies je het gevoel van controle. Dat levert stress en weerstand op. Het negeren van die signalen is niet gezond, je overvraagt dan je lichaam en hoofd. Op tijd merken dat je behoefte hebt aan ruimte, rust en even ‘niets’ is belangrijk. Nog belangrijker is om er dan naar te luisteren en die rust voor jezelf in te passen.”
Coremans: ,,Als mensen over grenzen heen gaat, ligt een burn-out op de loer. Dan moeten rigoureuze keuzes gemaakt worden omdat veel dingen niet meer kunnen. Onze maatschappij bestaat uit extreme mogelijkheden. Er is continu een kans om te vluchten in bijvoorbeeld sociale media, televisie of horeca. Deze lockdown biedt een kans om bewuster te ervaren wat meer rust met je doet.”
Wat leren we van deze tijd?
Coremans: ,,Nu is de tijd om de balans op te maken. Wat is in essentie echt belangrijk? Waar krijg je energie van? Waar besteed je aandacht aan? Is Facebook belangrijker dan een goed gesprek met je partner? Plan bewust vrije tijd voor jezelf in en voor de mensen die er écht toe doen.”
Korteweg: ,,We hebben in deze periode geleerd dat sociale contacten, nog belangrijker zijn dan we altijd dachten. Ik denk dat het goed is om dat vast te houden. En juist voor datgene wat echt belangrijk is, altijd tijd te maken in onze agenda. Vriendschappen, familie en ontspanning; de waarde die we er nu aan hechten, moeten we blijven koesteren.”
Coremans: ,,Plan ook tijd voor zelfreflectie en evaluatie. Dat hoeft maar tien minuten per dag te zijn.”
Korteweg: ,,En kom op voor je grenzen. Geef aan dat je even tijd nodig hebt voor ontspanning.”
Bekijk het volledige artikel van BN De Stem online.
