Hoe je kunt stoppen met je zo gestrest te voelen

De term stress werd voor het eerst gebruikt door Dr. Hans Seyle in de jaren 1930 om de fysiologische reacties te beschrijven op situaties die mensen als “stressvol” beoordeelden. Tegen het einde van zijn carrière werd Seyle op een medisch congres gevraagd hoe je stress kon elimineren.

Als iemand je vertelt dat hij je stress kan elimineren, ren dan weg’, antwoordde hij. ‘Wat ze in werkelijkheid zeggen is dat ze je willen vermoorden. De afwezigheid van stress is geen gezondheid, het is de dood.

Dus als je je nu een beetje gestrest voelt, wens dan niet al je stress weg. Neem liever even de tijd om te heroverwegen hoe je denkt over wat je ‘stressvol’ vindt.

Om je te helpen slimmer te denken over wat je ook aan de hand hebt, vraag je jezelf eerst af of je de uitdagingen die op je afkomen overschat of dat je je vermogen om ze aan te kunnen onderschat. Of misschien wel allebei.

Psychologen hebben ontdekt dat ons stressniveau rechtstreeks verband houdt met de mate waarin we inschatten dat onze hulpbronnen bedreigd worden of uitgeput raken of onvoldoende zullen zijn om een reële of vermeende bedreiging het hoofd te bieden. Met andere woorden, het is niet zo dat een bepaalde persoon, gebeurtenis of omstandigheid op zichzelf ‘stressvol’ is, maar eerder de inschatting die we maken van ons vermogen om met die gebeurtenis om te gaan.

Als je je bijvoorbeeld gestrest voelt over je terugkeer op het werk, denk er dan eens over na dat je misschien overschat hoe moeilijk het zal zijn of onderschat hoe snel je je eraan zult aanpassen. Als je erop vertrouwt dat je alle middelen in je hebt om je aan te passen aan de terugkeer naar kantoor (net zoals je je hebt aangepast aan de overgang naar thuiswerken), bespaar je je een hoop stress (en maak je al die energie vrij om er beter mee om te gaan).

Het is de manier waarop we een ‘stressor’ verwerken of interpreteren die aanleiding geeft tot gevoelens van angst of vrees, die op hun beurt een fysiologische verandering in ons lichaam teweegbrengen (ons hart klopt sneller, onze ademhaling wordt oppervlakkiger en onze handpalmen zweten). Dit op zijn beurt is wat wij als stress bestempelen.

Het is de manier waarop we situaties beoordelen die stressreacties uitlokken, niet de situaties zelf

Omarm stress die nodig is om te groeien in je ontwikkeling

Wanneer tuinbouwers planten voorbereiden op een leven buiten de broeikas, stellen ze ze geleidelijk bloot aan grotere variaties in temperatuur om ze te laten wennen aan de variabiliteit waaraan ze in de natuurlijke omgeving zullen worden blootgesteld. Als zij niet een beetje “gestresst” worden, zullen zij niet in staat zijn om in de “echte wereld” te gedijen.

Hoewel wij mensen complexere wezens zijn dan planten, geldt hetzelfde principe. Alleen door blootgesteld te worden aan situaties die je enigszins onder druk zetten, kun je je capaciteit voor grotere stressfactoren opbouwen. Zie het als het kweken van ‘spieren voor het leven’. Omgekeerd, zonder een periode van belasting verlies je juist kracht, uithoudingsvermogen en natuurlijke veerkracht. Onderzoek toont zelfs aan dat een zekere mate van stress eigenlijk goed voor je is. Als je er goed mee omgaat, zorgt het voor een scherpere focus, waardoor je topprestaties kunt leveren – dat verkoopgesprek of die voorbereiding op dat sollicitatiegesprek – en kunt groeien in je potentieel.

Gebruik maken van stress vereist evenwicht tussen betrokkenheid en herstel

Om stress om te zetten in een kans om je levenscapaciteit te vergroten, moet je je optimale stresspunt vinden. Dat wil zeggen, bewust bewegen tussen een geëngageerde staat, waarin je gefocust, creatief en productief bent en een hersteltoestand waarin je de uitdagingen in je omgeving kunt verwerken, jezelf kunt vernieuwen en resetten – mentaal, fysiek, emotioneel en spiritueel. Onderzoek heeft uitgewezen dat als je voortdurend heen en weer beweegt tussen betrokkenheid en herstel, je die ‘spieren’ kunt opbouwen en je prestaties kunt verbeteren. Aan de andere kant, als je jezelf geen hersteltijd gunt, loop je het risico van chronische stress wat kan leiden tot een burn-out.

Misschien heb je in je leven momenten gehad dat je je echt gestrest voelde. Misschien zit je er nu middenin. Als dat zo is, ben je niet alleen. Maar bedenk dat je misschien soms onbedoeld je stressniveau vergroot door de taal die je gebruikt.

Vermijd stressverhogende taal

Als je het hebt over iemand of iets dat je gestrest maakt, zeg je eigenlijk dat je op die persoon of situatie reageert op een stressvolle manier. Dit klinkt misschien een beetje confronterend.  Maar bedenk dat, hoewel je gedachten echt zijn, dat nog niet betekent dat ze ook waar zijn.
Probeer eens om te ‘spelen met’ alternatieve omschrijvingen.

– Mijn baan is veeleisend, maar ik leer er elke dag beter mee om te gaan.

– Mijn baas staat onder grote druk en dat geeft me geweldige mogelijkheden om naar boven te managen.

– Ik zit in een interessante/uitdagende/opwindende functie die me in staat stelt om echt te groeien in mijn potentieel.

Hoe gestresster je je voelt, hoe minder slim je denkt

De ironie is dat praten over hoe gestrest je bent, je stressbeleving alleen maar vergroot en ondermijnt hoe effectief je reageert op de situatie die zich voordoet. Neuro-imaging studies tonen aan dat stress het ‘denkende’ deel van de hersenen uitschakelt. Kortom: hoe gestresster je je voelt, hoe minder slim je denkt. Praten over hoe stressvol je leven is, kan je in een vicieuze zelfversterkende stressspiraal doen belanden. En dat terwijl het een optellende tol eist van je lichaam, productiviteit, relaties en mentale en emotionele vermogen om effectief te reageren.

Het goede nieuws is dat ‘gestrest’ zijn door het leven geen voldongen feit is. De aangeboren neurale plasticiteit (ze kunnen groeien/veranderen en ontwikkelen) van onze hersenen geeft ons de mogelijkheid om onze stressrespons te veranderen en daardoor constructiever, kalmer en moediger te reageren op ‘stress triggers’ in onze omgeving (ook wel ‘stressoren’ genoemd).

Omarm stress als nodig om te gedijen

Dus wat voor stress je nu ook voelt, begin eens met het verhaal op te merken dat je – in je eigen hoofd of verbaal tegen anderen – over je situatie vertelt. Praat je over de stressfactoren op een manier die je gefocust houdt op wat je niet wilt? Als dat zo is, herformuleer dan hoe je je situatie bekijkt, door taalgebruik aan te nemen dat:

– dat het geloof weerspiegelt in je vermogen om om te gaan met wat je ook onder ogen ziet (zelfs als je twijfels hebt, spreek dan alsof je je zo zeker voelt als je wilt zijn).
– De stressfactor ziet als een stimulans voor groei en als noodzakelijk voor je welzijn

Bijvoorbeeld:
“Ik zit in een interessante situatie die me veel leert en me in staat stelt om meer inspirerende uitdagingen aan te gaan. Ik heb alles wat nodig is om dit dag voor dag uit te zoeken”.

De afgelopen 12 maanden hebben we veel ‘stressoren’ gekend. Ze hebben ons ook geleerd dat het leven weliswaar in een oogwenk kan veranderen, maar dat we de ingebouwde capaciteit hebben om ons snel aan te passen en uitdagingen aan te gaan die we ons misschien nooit hadden kunnen voorstellen, laat staan dat we ons erop hadden kunnen voorbereiden. Meer nog, dat we te midden van wat we ‘stressvolle situaties’ zouden kunnen noemen, sterke punten kunnen ontdekken en talenten kunnen aanwakkeren die anders misschien waren blijven sluimeren.

Door te verwachten dat je soms te maken krijgt met nieuwe situaties waarin je je (in het begin) ongemakkelijk voelt, stel je jezelf in staat om er constructiever op te reageren en meer uit de ervaring te halen.

Bedenk in ieder geval dat je in het verleden 100% succes hebt gehad bij het overleven van beproevingen. De kans is groot dat je niet half de persoon zou zijn die je nu bent, als je ze niet had meegemaakt. Dus omarm de uitdagingen van dit moment en onthoud dat stress niet je vijand is. Het is stressvol denken waar je voor moet oppassen.

Oorspronkelijke artikel
https://www.forbes.com/sites/margiewarrell/2021/05/03/are-you-stressing-yourself-out-how-reframing-stress-helps-you-think-smarter-and-stress-less/?sh=1a4776fb7cc5